Հարգելի՛ ընթերցող մինչ բուն նյութին անցնելը մի փոքր ինֆnրմացիա ․Բնության մեջ տեղի են ունենում պшյ թյունով ուղեկցվող բազմազան երևույթներ․․ Հզոր էլեկտրական պшրպումները մթնոլորտում ամպրոպի (կայծակի) ժամանակ, հրшբnւխների հանկարծակի

ժшյ թք nւմը, խոշոր երկնաքարերի անկումը Երկրի մակերևույթի վրա ш յթյnւնի տարբեր տեսակների օրինակներ են․․Իրենց մասշտաբով հսկայական պшյ թյnւններ են գունոլորտային բռ նկnւմ ները Արեգակի վրա, որոնց դեպքում անջատվող էներգիան հասնում է ~1017 ջոուլի․․ Տիեզերական

տարածությունում տեղի ունեցող ահռելի պшյ թյունի բնույթ ունեն նոր աստղերի բ ռնկումները, երբ մի քանի ժամվա ընթացքում անջատվում է 1038-1039 ջոուլ

էներգիա (այդքան էներգիա Արեգակը ճառագայթում է 10-100 հազար տարվա ընթացքում)․․Վերջապես, մարդու երևակայության սահմաններից դուրս եկող պшյ թյnւններ են գերնոր աստղերի բ ռնկումները (էներգիան հասնում է ~1043 ջոուլի)

և որոշ գալակտիկաների միջուկներում տեղի ունեցող պшյ թյnւնները (1050 ջ)․․ Պայթյունների բնորոշ առանձնահատկությունը էներգաանջատման բացառիկ կարճատևությունն է․․ Եթե, օրինակ, պшյ թյnւնը տեղի է ունենում հոծ միջավայրում, ապա էներգիան անջատվում էն նախքան միջավայրի շարժում ստանալը․․Պшյ թյnւնի կարևոր բնութագրերից է էներգաանջատման խտությունը, որը հավասար է պшյ թյnւնի էներգիայի և այն ծավալի հարաբերությանը, որտեղ ընթանում է էներգիայի անջատումը․․ Պшյ թյnւնները խաղաղ նպատակներով լայն կիրառություն են գտել գիտական

հետազոտություններում և արդյունաբերության մեջ․․Պшյ թյnւնի ազդեցությամբ նյութը կարող է հանդես գալ այնպիսի վիճակներում, որոնք անհասանելի են հետազոտման այլ եղանակների դեպքում, ուստի այն հնարավորություն է տվել զգալի առաջընթացի հասնել բարձր ճնշման և ջերմաստիճանի պայմաններում գազերի, հեղուկների և պինդ մարմինների հատկությունների ուսումնասիրման ասպարեզում․․

ՏԵՍԱՆՅՈՒԹԸ՝