Վերջին օրերին թվում էր, թե աշունը խաղաղ էր, բայց իրականում այն պարզապես լռել էր՝ սպասելով մոտեցող փոթորկին։ Սուրենյանը, որը երբեք չի սիրել սենսացիոն վերնագրեր, այս անգամ ստիպված է եղել խոսել ուղիղ.
«Զգույշ եղեք, սա սովորական ջերմաստիճանի փոփոխություն չէ։ Սկսվում է մի շրջան, երբ մեր երկիրը բախվելու է բնության փորձությանը»։
Երևանն ու մարզերը արդեն այսօր կզգան անսովոր փոփոխություններ։ Օդը կդառնա խոնավ և ծանր, իսկ գիշերները՝ կտրուկ սառը։ Այն, ինչ տեղի կունենա առաջիկա երեք օրերին, կարող է հիշեցնել 2016թ. նոյեմբերի աննախադեպ եղանակային քաոսը, երբ մեկ գիշերում ձյան շերտը հասավ 25 սմ-ի, և տասնյակ ճանապարհներ փակվեցին։
Ինչ սպասել առաջիկա օրերին
Երևանում կանխատեսվում են մի շարք անսովոր երևույթներ․
- Հանկարծակի քամի՝ մինչև 28 մ/վ արագությամբ, որը կարող է տապալել ծառեր, հին էլեկտրասյուներ և նույնիսկ վնասել տանիքներ։
- Օդի ջերմաստիճանի նվազում՝ գրեթե 15 աստիճանով մեկ օրվա ընթացքում։
- Ուժեղ տեղումներ, հատկապես գիշերային ժամերին։
- Սառնամանիքներ՝ հատկապես Արարատյան դաշտավայրում։
Հայաստանը առաջին անգամը չէ, որ բախվում է նման կտրուկ եղանակային փոփոխությունների, սակայն այս անգամ իրավիճակը բարդանում է Սևանի ավազանում և Տավուշում արդեն գրանցված խիտ մառախուղերի պատճառով, որոնք վատացնում են տեսանելիությունը։ Սա նշանակում է, որ առաջիկա օրերին ճանապարհային երթևեկությունը կարող է դառնալ ծայրահեղ վտանգավոր։
Սուրենյանի նախազգուշացումը այս անգամ ավելի լուրջ է, քան երբևէ։
Արարատյան դաշտի բնակիչները դեռ հիշում են անցած տարվա նոյեմբերյան հանկարծակի սառնամանիքները, երբ գիշերային ջերմաստիճանը իջնում էր մինչև -17°C։ Ըստ օդերևութաբանների՝ այս տարի իրավիճակը կարող է կրկնվել, սակայն ավելի վտանգավոր ձևով։
Այս անգամ Սուրենյանը ներկայացրել է իր կանխատեսումները աննախադեպ մանրամասնությամբ՝ նշելով, որ այս ամենը բնական չէ.
«Այն, ինչ մենք տեսնում ենք մթնոլորտում, արդեն գլոբալ փոփոխությունների հետևանք է։ Սա պարզապես սառը ճակատ չէ։ Սա մի ամբողջ զանգված է, որը բախվելու է Կովկասյան լեռնաշղթային՝ առաջացնելով ուժեղ ցնցումներ, ձյան փոթորիկներ և հողաշարժերի վտանգ»։
Նրա խոսքով՝ Լոռու, Շիրակի և Տավուշի բնակիչները պետք է լինեն առավել զգույշ, քանի որ հնարավոր են էլեկտրաէներգիայի անջատումներ, ճանապարհների փակումներ և անգամ գյուղական շրջանների մեկուսացում։
Ինչպես պատրաստվել փոթորկին
- Մի՛ թողեք բաց պատուհաններ. քամին կարող է ջարդել ապակիները։
- Ստուգեք տանիքները և շենքերի ճակատային հատվածները՝ նույնիսկ փոքր մետաղյա թիթեղը կարող է վտանգավոր լինել։
- Պահեստավորեք սնունդ և ջուր՝ առնվազն երկու օրվա համար։
- Մի՛ ճանապարհորդեք գիշերային ժամերին, հատկապես լեռնային տարածքներում։
- Մի՛ կայանեք մեքենաներ ծառերի տակ։
Այս նախազգուշացումները կարող են չափազանցված թվալ, սակայն հենց այդ «չափազանցությունները» հաճախ են փրկում կյանքեր։
Ինչու հենց հիմա
Օդերևութաբանները նշում են, որ վերջին տասնամյակում Հայաստանի կլիմայական համակարգը սկսել է գործել անկանխատեսելի օրենքներով։ Ատլանտյան հոսանքները հասնում են Սև ծովի ավազան, որտեղ միավորվում են արևելյան սառը հոսանքների հետ՝ ստեղծելով վտանգավոր մթնոլորտային ճնշման գոտիներ։
Մասնագետների կարծիքով՝ այսօրվանից սկսվող գործընթացը կարող է դառնալ տարվա ամենախիստ եղանակային շրջանը։ Նոյեմբերի առաջին տասնօրյակը դեռ չի ավարտվել, բայց արդեն ձյան տեղումներ են կանխատեսվում ոչ միայն Գյումրիում կամ Սպիտակում, այլև Երևանի կենտրոնում։
«Սիրելի ժողովուրդ, սա լուրջ է»
Սուրենյանի այս խոսքերը արագ տարածվել են համացանցում։ Մարդիկ կիսվում են նրա գրառումներով, քննարկում՝ կլինի՞ արդյոք հերթական «փոթորիկ առանց փոթորկի», թե այս անգամ բնությունը իսկապես ցույց կտա իր ուժը։
Բայց, ինչպես նշում են մասնագետները, ավելի լավ է պատրաստ լինել վատթարագույնին, քան հետո զղջալ անսպասելիի համար։
Սկսվեց, սիրելի ժողովուրդ… և այս արտահայտությունն այս անգամ հնչում է ոչ թե որպես զգուշացում, այլ՝ որպես ազդանշան։
Առաջիկա օրերը ցույց կտան՝ կհաղթահարի՞ Հայաստանը այս փորձությունը։ Բայց մի բան պարզ է.
Սուրենյանը դա ասաց, և հիմա յուրաքանչյուրը պետք է լսի։