Վերջին օրերի անսովոր տաք ու խաղաղ եղանակը, ըստ ամենայնի, շատ շուտով կտրուկ փոխվելու է։ Ի պատասխան անկեղծ լինելու՝ օդերևութաբաններն արդեն երկար ժամանակ չէին ֆիքսել նմանատիպ մթնոլորտային շերտերի վերադասավորություն։ Բայց այսօր արդեն կա պաշտոնական հաստատում։
ՀՀ հիդրոմետ ծառայության մասնագետ Գագիկ Սուրենյանը շտապ կերպով նախազգուշացրել է․ Միջերկրական ավազանի խորքերում ձևավորված հզոր ցիկլոնը աննախադեպ արագությամբ շարժվում է դեպի Կովկաս, և հաշված ժամեր են մնացել, որպեսզի այն ամբողջ ուժով մտնի տարածաշրջան։
Սուրենյանի նախազգուշացումը պարզապես եղանակային կանխատեսում չէ։ Խնդիրն այն է, որ այս ցիկլոնն ունի մի շարք առանձնահատկություններ, որոնք մտահոգել են նույնիսկ փորձառու մասնագետներին։ Վերջին մոդելային տվյալների համաձայն՝ օդային զանգվածների բախումը կարող է բերել լիովին աննախատեսելի հետևանքների, իսկ որոշ մարզերում սպասվում են երևույթներ, որոնք վերջին տասնամյակներում հազվադեպ են դիտվել Հայաստանի տարածքում։
🌀 Ինչին սպասել առաջիկա ժամերին
Սուրենյանի հրապարակած նախնական զեկույցում նշվում է, որ ցիկլոնը մոտենում է «պտտահողմի նման», իր ճանապարհին փոփոխելով գրեթե բոլոր ճնշման ցուցանիշները։
Հատկապես պետք է նշել, որ մոդելները ցույց են տալիս տաք օդային հոսքերից դեպի սառը հոսքեր շատ կտրուկ և արագ անցում, ինչը, ըստ մասնագետի, կարող է բերել ոչ միայն առատ տեղումների, այլև՝
- սպասվածից ավելի ուժեղ քամիների,
- հանկարծակի ձնածածկույթների լեռնային մարզերում,
- ջերմաստիճանի 10–15 աստիճան անկման,
- որոշ վայրերում կարկուտի կամ խոնավացած ուժեղ անձրևների։
«Մենք գործ ունենք մի ցիկլոնի հետ, որը կարող է փոխել ամբողջ տարածաշրջանի մթնոլորտային դաշտը»,— ընդգծում է Սուրենյանը՝ հավելելով, որ այս անգամ խնդիրը միայն տեղումները չեն։ Ավելի լուրջ է դրանց ինտենսիվության դինամիկան, որը զգացվելու է միանգամից։
⚠️ Ի՞նչն է այս ցիկլոնի առանձնահատկությունը
Սա ոչ մակերեսային, ոչ էլ կարճատև ցիկլոն է։ Սառը վերին հոսքերը շերտավորվում են տաք և խոնավ օդային հոսքերի վրա, ինչը, ըստ Սուրենյանի, առաջացնում է «մթնոլորտային ճնշման շեղում»։ Այս երևույթը սովորաբար բերում է՝
- անսպասելի փոթորիկների,
- ուժեղ, ընդհատվող քամիների,
- մթնոլորտային ճնշման կտրուկ տատանումների,
- անբնական արագությամբ գիշերային սառնացման։
Բոլորը հատկապես նկատելի են, երբ միջերկրածովյան ցիկլոնները արագանում են՝ մոտենալով Կովկասյան լեռնաշղթային։
Այս անգամ արագությունը գրեթե կրկնակի բարձր է սովորականից, և հենց դա է ստիպել Սուրենյանին հրատապ հայտարարությամբ հանդես գալ։
🌧 Ո՞ր մարզերն են առավել խոցելի
Նախնական քարտեզների համաձայն՝ առավել վտանգված են հետևյալ մարզերը․
- Շիրակ
- Լոռի
- Տավուշ
- Գեղարքունիք
- Արագածոտն (միջին և բարձր լեռնային գոտիներ)
Սուրենյանը նշում է, որ այստեղ կարող են դիտվել երևույթներ, որոնք «կբերեն կարճ ժամանակում զգալի կուտակումների»։
Կենտրոնական և հարավային մարզերում սպասվում է ուժեղ քամի, որը գիշերը կարող է հասնել 25–30 մ/վ արագության։
🌡 Ինչ կլինի Երևանում
Մայրաքաղաքը նույնպես վտանգից դուրս չէ։
Օդային զանգվածների բախումը տեղի կունենա հենց քաղաքի վերին շերտերում, ինչի հետևանքով՝
- Երեկոյան կսկսվի ուժեղ քամի,
- Օդի ջերմաստիճանը կնվազի մինչև 7–9 աստիճան,
- Գիշերը հնարավոր են կարճատև, բայց առատ տեղումներ։
«Երևանը չի զգա ցիկլոնի ազդեցությունը պակաս, քան մարզերը»,— ասում է մասնագետը՝ հավելելով, որ բնակիչները պետք է պատրաստ լինեն նաև հնարավոր կարճատև հոսանքազրկումներին, եթե քամին հասնի մոդելներով կանխատեսվող առավելագույնին։
🚨 Սուրենյանի վերջին խորհուրդները
Գագիկ Սուրենյանը շեշտում է, որ այս նախազգուշացումը անտեսել нельзя, քանի որ առաջիկա մեկ օրը կարող է անցնել նույնպես լարված ռեժիմով։ Նրա խորհուրդներն են․
- Խուսափեք երկար ճանապարհորդություններից, հատկապես լեռնային վայրերում,
- Ուժեղ քամու ժամանակ մի կանգնեք ծառերի կամ հին շինությունների մոտ,
- Յուրաքանչյուր 2–3 ժամը մեկ հետևեք պաշտոնական տեղեկատվությանը։
«Այս ցիկլոնը կհաղթահարենք, բայց մինչև դա պետք է պատրաստ լինենք ամենաբարդ սցենարին»,— եզրափակում է նա։