յուն և խոնավ ձյուն. ինչ եղանակ է սպասվում այս օրերին — պատմություն, որը շատերը չէին կանխատեսել։ Թվում է՝ նոյմբերյան ցրտերը կրկին վերադարձել են, բայց իրականում ամեն ինչ ավելի բարդ է, քան պարզապես հագուստի ճիշտ ընտրությունը։ Օդում կախված է լարվածություն, անտեսանելի սառնություն, որը գալիս է մառախլապատ ամպերի խորքից։ Դա ոչ միայն եղանակ է, այլ զգացում, որը ներթափանցում է մինչև ոսկորները՝ ստիպելով անհանգստությամբ լսել, թե ինչպես է գիշերային քամին ճռճռացնում պատուհանների շրջանակները։
Երևանի և մարզերի մեծ մասում արդեն նկատվում է բնության շնչի փոփոխությունը։ Հյուսիսից մոտեցող մ thunderացած ամպերը կարծես որոտ լինեն, իսկ արևը ժամանակ առ ժամանակ փորձում է գեղեցկացնել երկինքը, բայց ապարդյուն։ Սառնությունն ավելի զորավոր է, համառ։ Մերձերկրյա շերտում՝ մառախուղ, քաղաքների շրջակայքում՝ խոնավություն, իսկ լեռներում՝ այն սպիտակ շերտը, որի վերադարձը բոլորը զգում էին, բայց ոչ ոք չէր պատկերացնում, որ այդքան հանկարծակի կլինի։ Տես явложения հիմքում՝ ձյունն է՝ երբեմն խիտ, երբեմն խառնված անձրևի հետ, որը փռվում է մայթերին ու հոսում, словно գետ։
Սակայն սա դեռ սկիզբն է։ Բնությունը նոր անակնկալներ ունի։ Առաջիկա օրերին բարձր լեռնային գոտում ցրտերը ուժեղանալու են, իսկ հարթավայրերում սպասվում է խոնավության աճ, որից հետո կրկին կլինի երկարատև ձյուն։ Մարդիկ նայում են ամպերին նույնպիսի զգացողությամբ, ինչպես տարիներ առաջ հետևում էին աշխարհում տեղի ունեցող աննախադեպ իրադարձություններին։ Տներում լռություն է տիրում, երբ հեռուստացույցով հաղորդում են նոր կանխատեսումները։ Եվ ոչ ոք չի հասկանում, թե ինչու այս անգամ եղանակը հիշեցնում է զգուշացմամբ լի նամակ, որի բովանդակությունը դեռ ոչ ոք ամբողջությամբ չի բացահայտել։
Ամեն տարի նոյեմբերյան ցրտերը գալիս են, բայց այս մեկը իր մեջ տարօրինակ խստություն ունի։ Փորձությունների ու սխալների ճանապարհ։ Գյուղերում մարդիկ փորձում են փրկել այգիները՝ շաղախելով ծառերի տերևներից զրկված ճյուղերը, իսկ քաղաքներում շտապում են փակել պատուհանների ճեղքերը։ Թագավորական քամին անցնում է փողոցներով՝ խառնելով տերևներն ու մարդկանց մտքերը։ Իսկ մեքենաների լուսարձակները ճեղքում են գիշերվա մառախուղը՝ հիշեցնելով, որ աշխարհը շարունակում է շարժվել, թեկուզ երկինքը անշարժ է թվում։
Ձյուն և խոնավ ձյուն… դրանք այն հազվադեպ պահերն են, երբ բնությունն է խոսում, և մենք պետք է լսենք։ Արդյո՞ք սա երկար ձմռան նախանշան է, թե պարզապես անցողիկ շունչ։ Ոչ ոք վստահ չի կարող ասել, բայց բոլորը զգում են դա։ Այդ զգացումը դող է առաջացնում անգամ նրանց մոտ, ովքեր վաղուց սովոր են ցրտին։ Ամեն խոնավ ձյուն, ամեն փաթիլ, ամեն կաթիլ կարծես պատմում է մի պատմություն՝ կորած ձմեռների, սպասված ու անսպասելի տաքության, խաղաղ գիշերների մասին։
Եվ դեռ մարդիկ քայլում են փողոցներով՝ փաթաթված վերարկուների մեջ, շտապում տուն՝ ջերմության, բայց անընդհատ նայում են վեր՝ կարծես երկնքում մի գաղտնիք կա, որը հենց հիմա պատրաստվում է բացվել։ Այս օրերին սառնությունը դարձել է մեր ամեն մեկի ուղեկիցը։ Այն գալիս է անսպասելի, հեռացնում հարմարավետությունը և դրա փոխարեն տալիս զգացողություն, որ աշխարհը կարող է փոխվել մի ակնթարթում։ Եվ այդ ամենը ծնում է անհանգստություն, լարվածություն և լուռ սպասում։ Իսկ մենք պարզապես նայում ենք, թե ինչպես են ձյունահատիկները խառնվում անձրևին և ընկնում գետնին՝ այնպիսի ձայնով, իբր աշխարհը խոր շունչ է քաշում…